BİR KAZININ GÜNLÜĞÜ: AKARÇAYTEPE *
Akarçaytepe, Şanlıurfa il
merkezinin batısında Birecik ilçesinin güneyinde Akarçay köyünün batısında Fırat Nehri'nin doğusunda yer alır…
 |
|
Akarçay Tepe 2002. Oğuz Erdur, Sezai Aydemir, Abdullah
Değerli, Nazmi Üney, Mihriban Özbaşaran, Yutaka Miyake, Serhan Mutlu, Murat
Akman, Güneş Duru. Behçet Süzen ve aramızdan ayrılan Hacı arka tarafta...
|
Günün ışıkları gözükmeden
tüm kazı ekibi uyanır. Sabahın 04:30’da arkadaşınıza “Günaydın” dediğinizde içinizi çok garip bir duygu kaplıyor.
Kahvaltı yapılıyor ve sonrasında tüm tepe ekibi minibüse biniyor. Nivo, mira,
teodolit, cetvel, metreler, çantalar vb... kapılıp minibüse konuluyor.
Minibüste ister uyuyun ister uyumayın Orhan Gencebay’ın “Batsın
Bu Dünya” şarkısını mutlaka dinliyorsunuz. Yarım saat sonra işçilerin
bulunduğu Akarçaytepe’ye gelinir ve isim kontrolü yani okuldaki gibi yoklama
yapılır işçilerin…
Akarçay Tepe 2002. Mihriban Özbaşaran, Osamu Maeda, Murat Akman, Erkan Akpınar, Yutaka Miyake, Abdullah Değerli, Raquel Piquet, Walter Cruells, Güneş Duru, Serhan Mutlu, Behçet Süzen, Nazmi Üney, Sezai Aydemir, Maria Sana ve Hitomi Hongo. aramızdan ayrılan Nur Balkan Atlı ve Miguel Molist fotoğrafta yer almıyor.
Günün ilk ışıklarıyla
Fırat’ın karşısında faaliyetler başlar. Akarçaytepeliler toprak altındakileri
görmek için çalışmaya koyulurlar. Ekipler üç kişiliktir. Kazmacı, kürekçi ve
arabacı. Kazmacı rütbeli sayılır. Kazmacı topraktaki değişikliği gördüğü vakit arkeoloğu haberdar eder.
 |
| Orta PPNB 27 X Açması. Taş Temelli Kerpiç Duvarlı Izgara Planlı Yapı |
Akarçaytepe’yi uluslararası
bir ekip kazıyor. Japon, İspanyol, Türk arkeolog ve öğrencilerine işçileri Kürt olanlar destek veriyor. Kazı
başkanı İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı Profesörü Nur Balkan
Atlı’dır. Çalışmanın belli bir yerinde bir ses yükselir "PAYDOOOS". Bunu dile getiren herkesle çok iyi geçinen
sıcakkanlı Miguel Mollist’ten başkası değildir. Kuşluk vakti herkes için bir
dinlenmedir. Kaçak çaylar peynir, ekmekle içilir ve bir de karpuz varsa
deymeyin keyfimize. Atıştırırken durum tahlili de yaparsınız ama daha çok geçmiş
anlatılır. Murat Abi’nin Braidwood'larla olan anıları çok hoştur. Yarım saatlik
vakit dolmuştur ve “İş başı” Erkan
tarafından haber verilir. Arkeoloji kazarken tahrip
etmek esasına dayanır. Alttakini bulmak için üstteki yerinden kaldırılır. Ancak
belgeleme devreye girer. Arkeolog ya da öğrenci; ocağını, duvarını, temelini
kaldırmadan önce mutlaka siyah beyaz, renkli fotoğrafı ile beraber diasını
çekmeli ki bu kanıtlar Kültür Bakanlığına, müzeye, kazı komiserine (Behçet Abimiz)
verilebilsin. Bu iş bitince ise çizime geçersiniz. “Güneş” tepenizde ise işiniz zor demektir. Hareketin hemen hemen hiç
yapılmadığı çizimde güneş başınıza geçebilir. Ancak bunun da korunma yolu var
elbette; “poşu” başa... Hem başınızı
hem de ensenizi sıcaktan korur. Çizim günlerce sürecektir. Yani bol kağıt,
kalem, silgi esasına dayanır.
 |
25 U Akarçay Tepe II. Evresi Kireç Taşından Tabanlar ve Düzlemler ile Özensiz Yapının Duvar Kalıntıları
|
Bugünün arkeolojisinde bir
kazı başlamadan amaçları saptanır. Uygulanan kazı sistemi, kayıt sistemi, ekibi
oluşturan uzmanların niteliği, toplanan verilerin çeşidi bu çalışma bütünün
parçalarıdır. Ama kurtarma kazılarında tüm güçler seferber edilir. Önceki
yılların kılı kırk yaran titizliğine vakit yoktur.Araştırmak ve keşfetmek
yalnızca kazı alanıyla sınırlı değildir. Tatil günlerinde (Kazılarda tatil
genelde Cuma günüdür; işçiler “Cuma’ya”
gider.) Peygamberler şehri Urfa’nın Bedesteninde alışveriş yapılır. Harran’a,
Göbeklitepe’ye veya pikniğe gidilir. Piknik Kargamış Höyüğü’nün yanı başında
suyun ve Suriye’nin kenarında yapılır. Piknikte yenilir, içilir, top oynanır
... Piknikte bir de dedikodular alır başını yürür. Urfa acısının hakim olduğu
etleri pişirmekte ayrı zevktir. Güreşmek, uzun eşek oynamak ve ağaçlara
tırmanmak sizi stresten uzaklaştırır. Tozuyla toprağıyla bir gün
daha geride kalmıştır, tepede. Akşam sofrası kazı hayatının en zevkli
anlarındandır. Konuşulur, tartışılır, gülünür ve bol bol içilir (iyi arkeolog
iyi içer misali)...
*2002 yılında "prehistorya.com" adlı internet sitesinde yayınlanmıştır. Bu metinde ise birkaç değişiklik yapılmıştır.
 |
| Akarçay Tepe 2002. Tepede Son İş Günü. |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder